Trong bài viết này chúng tôi sẽ phân tích một vài yếu tố chủ quan có thể tác động chiều cao của trẻ, để cha mẹ có thể tác động tích cực giúp các con phát triển tốt hơn đồng thời tránh những yếu tố tác động xẩu làm hạn chế sự phát triển của trẻ.
Những yếu tố giúp trẻ phát triển tối đa về chiều cao:
Theo nhiều nghiên cứu khoa học yếu tố về gene chỉ chiếm 20% ảnh hưởng đến sự phát triển chiều cao của trẻ, còn lại phụ thuộc vào các yếu tố: Chế độ nghỉ ngơi, dĩnh dưỡng, chế độ tập luyện thể thao v.v…
- Trong thời gian hoài thai, dinh dưỡng của mẹ ảnh hưởng rất nhiều đến sự phát triển về độ dài của bào thai. Nếu sản phụ trong thời kì này có chế độ dinh dưỡng tốt sẽ tăng từ 10-20kg, giúp trẻ ngay khi ra đời đã trên 3kg.
- Từ 3 tháng tuổi đến hết 2 tuổi cũng là thời kì trẻ phát triển rất nhanh, mỗi năm trẻ sẽ tăng lên được 10-15cm. Nhưng nếu thiếu dinh dưỡng trong giai đoạn này trẻ thiếu hụt chất dinh dưỡng thì trong giai đoạn từ 2-3 tuổi sẽ là giai đoạn trẻ chững lại không cao lên nhiều.
- Chế độ dinh dưỡng đóng góp trên 30% sự phát triển chiều cao của trẻ, cần có chế độ phân bổ phù hợp vì nếu thừa sẽ dẫn đến béo phì còn ít trẻ sẽ chậm phát triển. Bữa ăn khoa học phải có đủ 4 nhóm thực phẩm: Đạm (khoảng 10% đến 15% năng lượng), tinh bột (khoảng 60% đến 65% năng lượng), chất béo (chỉ khoảng 10% tổng năng lượng) còn lại phân bổ cho các loại vi khoáng chất. Không nhóm thực phẩm nào được vượt quá nhiều mốc trên tránh mất cân bằng.
- Chế độ tập luyện không chỉ hỗ trợ trẻ phát triển chiều cao mà còn tốt cho thể chất nói chung, xương sụn là yếu tố giúp trẻ cao thêm lên mà việc rèn luyện giúp xương thêm chắc chắn. Đặc biệt có một số bộ môn hỗ trợ cực nhiều về chiều cao nếu được tập từ nhỏ (khoảng 5 tuổi) như: Bóng rổ, bơi v.v… Một số bài tập đơn giản như đu xà hay rướn người tư thế mèo cũng giúp trẻ cao lên 4-6cm so với tổng số chiều cao trẻ có thể đạt được (lưu ý là cường độ chơi thể thao với trẻ chỉ 2-3 buổi/tuần, mỗi buổi dưới 45′ với trẻ từ 4-8 tuổi).
- Chế độ nghỉ ngơi: Trẻ sơ sinh thường ngủ đến 20-22 tiếng đồng hồ mỗi ngày, trẻ 6-8 tháng tuổi cần ngủ 13-15 tiếng, 18 tháng đến 3 tuổi nên ngủ 12-13 tiếng và trẻ từ 3 đến 7 tuổi nên ngủ 11-12 tiếng mỗi ngày. Trẻ bắt buộc cần ngủ trước 22 giờ đêm, một giấc ngủ sâu từ 22 giờ đến 3 giờ sẽ tiết ra hooc-môn tăng trưởng cao nhất.

Có thể “can thiệp” đến 6-12cm vào chiều cao của trẻ.
Nên tránh một số yếu tố sau:
- Hạn chế các chất ngọt từ các loại kẹo bánh, dù biết trẻ nào cũng thích những món ăn này nhưng chỉ nên cho trẻ ăn từ 2-3 lần/tuần. Nhiều nghiên cứu khoa học cho thấy chất đường có liên quan đến sự chậm phát triển chiều cao của trẻ.
- Cũng hạn chế cả những món thức ăn nhanh , đồ ăn vặt, dầu mỡ, đường v.v… duy trì cân nặng phù hợp cho bé, tránh cho bé những áp lực dẫn đến stress ăn uống không đúng giờ, tích mỡ thừa trong cơ thể.
- Tổng thời lượng sử dụng các loại điện tử của trẻ không hơn 4 giờ đồng hồ một ngày như: Xem tivi, chơi game, ngồi máy tính v.v….Một lần sử dụng không được quá 2,5 giờ đồng hồ.
- Trước 5 tuổi tốt nhất không nên cho trẻ tiếp xúc với các loại nước ngọt có ga, dưới 12 tuổi một lon nước ngọt khoảng 330ml cho một lần uống là quá nhiều, chỉ tối đa 2 lon/ tuần.
Chúc các bố mẹ có một chế độ dinh dưỡng, rèn luyện, ngủ nghỉ thật hợp lý để trẻ được phát triển tốt nhất.